door Margreet
Wij hebben een zeer informatief gesprek gehad met de projectleider Annette Schermer. Zij verving de voorzitter/initiator van de coöperatie Ted Zwietering. Ze maken gebruik van hulp en advies van een landelijk energiecollectief om | nieuwe energie .
Een hoofdvraag van ons was welke schaal vereist is. Het antwoord was genuanceerd: dat hangt af van de gekozen technische oplossing(en). Soms vrij groot bijvoorbeeld veel bij oppervlaktewater als bron en WKO in de bodem. Het bufferen van veel water is ook duur, het gaat om vele duizenden liters. Met een ecovat kan het kleiner, maar dit vraagt weer veel ruimte voor het vat. Dat lijkt voor onze Wolvenbuurt te groot. Als de temperatuur van het oppervlaktewater lager dan 6 graden is werkt het niet. Hoe groot is hun projectgebied: 350 x 250 meter plus omliggende straten, met huizenblokken van 3 – 4 etages.
Zij zijn uitgegaan van minimaal 1500 aansluitingen. Dan is het haalbaar om de belofte waar te maken dat het niet duurder is dan gas. Het project kan aanbesteed worden als 70% van de 1500 leden gecontracteerd is. Die 1500 aansluitingen moeten standaard op 70 graden warm gestookt kunnen worden. Daartoe moet veel worden geïsoleerd en/of worden grotere convectoren ingezet. Die kosten zijn voor de huiseigenaar cq de verhuurder.
Organisatie: het project maakt veel gebruik van energiecoaches, een schil van 30 gebouwambassadeurs en heeft een kopgroep van 10 mensen. Op twee na (vanaf ontvangen subsidie) allemaal vrijwilligers. Het project heeft professionele ondersteuning voor 2-3 dagen per week en ook de website (niet helemaal up to date) wordt professioneel bijgehouden.
Om de planfase succesvol af te ronden is er bovendien een werkgroep communicatie, die belangrijk is voor contact met de buurt. Acties zijn onder andere: Buurtbrunches, mond-op-mond reclame en de toevalstreffer van een filmer die gratis een prachtige film heeft gemaakt. Ook is er een website die door professionals wordt gemaakt en beheert. die uit de 3 miljoen subsidie betaald worden. Die professionals zijn belangrijk.
De business case voor de realisering is wel een punt. De 3 miljoen die zij gekregen hebben voor de ontwikkeling is daarvoor te weinig. Ze gaan uit van een energietransitie voor een exploitatieperiode van 30 jaar en een investering van €15.000 per aansluiting. En er zijn ook maatschappelijke opbrengsten die in de berekeningen nu nog niet meegenomen zijn, omdat die moeilijk zijn te kwantificeren. Er is nog veel meer subsidie nodig, waarvoor politieke afwegingen nodig zijn. De gemeente investeert o.a. omdat het ook een leerproject is.
Advies aan ons: pak eerst de complexen aan, als die meedoen kun je individuele woningen betrekken, want die zijn lastig omdat deze onderling sterk verschillen.
Aanpak.
Partners vanaf het begin zijn Waterschap/Waterbedrijf, Gemeente, wooncorporatie
Adviseurs: Ze hebben meerdere bedrijven gevraagd te pitchen, daaruit hebben ze er 4 geselecteerd. Door de leden van de coöperatie! Op voorstel van de kopgroep/het bestuur.
Vervolgens is een plan van aanpak / subsidieaanvraag geschreven waarmee 3 van de 4 partijen akkoord was; taken tussen de 3 adviesbedrijven verdeeld met de subsidieverplichting dat de kennis wordt gedeeld en er samengewerkt moet worden; dit verliep goed.
Resultaat was een haalbaarheidsstudie.
Fase 0 was in oktober 2021 klaar, en toen lag het ruim een half jaar stil. Oorzaak de gemeente kwam traag af met het volgende miljoen.
Ander probleem: er gold de verplichting van (Europees?) aanbesteden van de aannemer, maar die was al gekozen via het adviestraject. Wel is een officiële PIANOo inkoopprocedure gevolgd met hulp van een expertisecentrums PIANOo.
Weer een half jaar vertraging vanaf 07 2022. Er gebeurt iets vergelijkbaars als met DWW, nu het project doorgang kan vinden verloopt de samenwerking binnen het consortium moeizaam.
In de startfase is er subsidie gekregen van de wijkraad en de provincie. Uiteindelijk is er een erkenning van het rijk met subsidie van € 7,7 miljoen dat gefaseerd wordt toegekend via de gemeente. Nu is er een overbruggingskrediet € 3 miljoen en sinds begin 2023 is het plan van de wethouder dat de gemeente ook een partner in het project wordt, maar dat moet ook weer opnieuw ingeregeld worden en is het wachten op het volgende voorschot. Men hoopt hiermee de fondsen te stroomlijnen en een realiseringsbesluit te kunnen nemen (voor het eind van dit jaar).
In Wageningen en Zutphen zijn ook soortgelijke projecten. Er is een landelijke stichting, Energie Samen is de koepel en belangenorganisatie van energiecoöperaties en andere collectieve energie-initiatieven.
BIJVANGST
Het bezoek gaf ook een beetje inzicht in hoe zij als woongemeenschap functioneren – zo vertelde Annette Schermer
• Dat het complex van het voormalige Wilhelmina Gasthuis deels bestaat uit woningen en werkruimten in eigendom van een coöperatie en dat de leden van de coöperatie huren. Een ander deel van de woningen is eigendom van de bewoner. Zie voor meer informatie: https://wg-terrein.nl
• De vereniging van eigenaren kent een interne en externe wachtlijst voor het geval mensen verhuizen. Eerst kunnen dan de mensen van de interne wachtlijst een koopdeal proberen te sluiten met de vertrekkende partij. Lukt dat niet dan komt de externe wachtlijst aan de beurt. Met de externe kandidaten wordt een soort ballotagegesprek gevoerd. Maar dat proces verloopt niet altijd goed omdat de verkopende partij belang heeft bij de hoogste prijs en de vereniging bij mensen die passen bij de woonvereniging.
• Dit pleit voor een andere constructie met de wooncoöperatie als eigenaar van de woningen. Bewoners huren in dat geval. Daardoor vervalt dat verschil van belangen. Wel is het een hele (juridische) klus om die coöperatie op te tuigen. In het land zijn er voorbeelden van wooncoöperaties waar dit zo georganiseerd is.
Voor meer info: https://www.ketelhuiswg.nl/
